Dolnośląskie szpitale mają szansę na poprawę żywienia klinicznego

Najczęściej wśród mieszkańców województwa dolnośląskiego z żywieniem klinicznym błędnie kojarzone jest podawanie posiłków w szpitalu lub klinice (19,6%) i dieta wysokobiałkowa (17%). Blisko 60% badanych nie zdaje sobie sprawy z wpływu żywienia klinicznego na skrócenie czasu leczenia chorego w szpitalu, mimo, że zastosowanie odpowiedniego leczenia żywieniowego jest kluczowym elementem procesu hospitalizacji i powrotu do zdrowia pacjentów. Przeszło 52% uważa, że nie ma wpływu na liczbę powikłań pojawiających się w trakcie leczenia lub nie zdaje sobie z tego sprawy. Ponadto co druga osoba zamieszkująca województwo dolnośląskie nie dostrzega w żywieniu klinicznym szansy na poprawę przeżywalności hospitalizowanych.

„Niestety wśród polskich pacjentów istnieje niska świadomość na temat leczenia żywieniowego. Zapomina się, że żywienie kliniczne zalecane jest nie tylko, gdy podaż doustna nie jest wskazana, ale także w przypadku występowania zaburzeń stanu odżywienia - niezamierzonego chudnięcia lub ryzyka chudnięcia w olbrzymiej ilości chorób. Leczenie żywieniowe to postępowanie medyczne polegające na podaniu choremu specjalistycznych odżywek doustnie, przez zgłębniki (sondy, gastrostomie - jest to żywienie dojelitowe) lub dożylnie (podaż żywienia pozajelitowego). Każdy pacjent ze wskazaniami powinien otrzymać leczenie żywieniowe w szpitalu. Niestety zdarzają się sytuacje, kiedy jest za późno, aby podjąć taką interwencję lub są do niej przeciwwskazania” – komentuje dr n. med. Anna Zmarzły, Kierownik Ośrodka Żywienia Klinicznego, WSS im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu.

Prawidłowe prowadzenie leczenia żywieniowego jest zarówno rentowne dla placówek szpitalnych, jak i korzystne dla pacjenta. Przyczyną niewiedzy może być brak dostępu do odpowiedniego doradztwa dietetycznego dla chorych w szpitalach oraz brak procedur. W wielu szpitalach brakuje wykwalifikowanego personelu specjalizującego się w terapii żywieniowej, także ze względu na brak uregulowań dotyczących zawodu dietetyka i niedostępność poradnictwa dietetycznego.

Żywienie kliniczne to metoda leczenia pozwalająca na dostarczenie wszystkich niezbędnych substancji odżywczych choremu, który nie odżywia się wystarczająco lub wcale. W tym celu specjalne preparaty podajemy doustnie, metodą sztucznego dostępu do żołądka, jelita lub dożylnie. Niedożywienie wymagające leczenia najczęściej występuje u chorych onkologicznych, neurologicznych, krytycznie chorych, pacjentów z niewydolnością oddechową i w podeszłym wieku.

Często wśród personelu szpitalnego istnieje przekonanie o wysokich kosztach oraz braku konieczności prowadzania leczenia żywieniowego wśród pacjentów. Jednak prawidłowe leczenie niedożywienia i raportowanie żywienia klinicznego jest refundowane i może przynieść szpitalom większe środki z NFZ. Wprowadzenie leczenia żywieniowego jest opłacalne dla szpitali ponieważ pozwala ograniczyć niedożywienie szpitalne prowadzące do większej liczby powikłań oraz przedłużenia pobytu w szpitalu.

Poprawa jakości leczenia żywieniowego w dolnośląskich szpitalach jest możliwa dzięki wprowadzeniu i przestrzeganiu Zasad Dobrej Praktyki Żywienia Klinicznego. Program „Szpital Dobrej Praktyki Żywienia Klinicznego – Leczenie przez żywienie” ma na celu wprowadzenie certyfikacji szpitali, które przestrzegają tych zasad. Do programu mogą przyłączyć się wszystkie szpitale na terenie Polski. Chętne szpitale zgłoszenia mogą wysyłać do 29 lutego 2020, poprzez wypełnienie formularza zgłoszeniowego dostępnego na stronie www.leczenieprzezzywienie.org.

Organizatorem programu jest Polskie Towarzystwo Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego
i Metabolizmu (POLSPEN), a swoim patronatem program objęli: Narodowy Fundusz Zdrowia, Polska Federacja Szpitali, Polskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego, Polska Unia Szpitali Klinicznych, Polskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego Dzieci, „Stowarzyszenie Apetyt na Życie” oraz Sekcja Żywienia Pozajelitowego i Dojelitowego Towarzystwa Chirurgów Polskich. Udział w programie jest bezpłatny.

Celem badania było poznanie wiedzy Polaków na temat żywienia klinicznego. Badanie przeprowadzono w dniach 19.11-21.11.2019 za pośrednictwem wywiadu on-line na reprezentatywnej grupie Polaków, w wieku powyżej 18 roku życia.